Tên biến chứng: Phản ứng pyrogen (hoặc chất gây sốt – chí nhiệt tố)

BSCKI Nguyễn Thanh Hùng

Khái niệm

Hiện tượng sốt gây ra bởi phơi nhiễm với dịch bị nhiễm bẩn và biểu hiến phổ biến nhất là lạnh, rét run và sốt.

Nguyên nhân

Nguyên nhân liên quan đến lọc máu:

– Chất gây sốt hoặc nội độc tố trong quả lọc, đường máu, máy thận, hệ thống nước và/hoặc thùng chứa dịch bicarbonate.

– Thuốc bị nhiễm bẩn tiêm qua vòng tuần hoàn ngoài cơ thể.

Nguyên nhân liên quan đến bệnh nhân

– Nhiễm khuẩn (do vị trí đường vào mạch máu hoặc không)

– Sai sót trong thực hành kỹ thuật vô trùng mà có thể dẫn đến phản ứng với chất gây sốt.

Chẩn đoán phân biệt

Phản ứng với máu truyền (nhiệt độ miệng thường trên 38⁰C; lớn hơn 1⁰C so với ban đầu hoặ xuất hiện rét run.

Dấu hiệu và triệu chứng

Dấu hiệu hay gặp:

– Bệnh nhân thấy lạnh sau khi bắt đầu chạy thận, kèm theo rét run và sốt, thông thường triệu chứng xuất hiện từ 45 – 75 phút.

– Tụt huyết áp

– Buồn nôn và nôn

Dấu hiệu ít gặp

– Đau đầu

– Đau cơ

– Huyết động không ổn định

Xử lý điều dưỡng

Xử lý

– Đánh giá triệu chứng và tìm nguyên nhân nhiễm trùng; đường vào mạch máu, loét bàn chân, loét tì đè, nhiễm khuẩn hô hấp hoặc tiết nueeij.

– Đo chức năng sống, bao gồm cả nhiệt độ trước khi lọc máu

– Bác bác sỹ, nếu có y lệnh:

+ Cấy máu

+ Dùng thuốc kháng sinh

+ Thuốc hạ sốt

+ Dừng lọc máu mà không trả máu về bệnh nhân nếu nghi ngờ do chất gây sốt hoặc nội độc tố

– Xét nghiệm nước và lấy mẫu đường và lấy mẫu dịch lọc vào, ra quả lọc để nuôi cấy và xét nghiệm nội độc tố

Phòng ngừa

– Tuân thủ chặt chẽ các hướng dẫn về hóa chất và  đánh giá chất lượng vi sinh của nước sử dụng để chuẩn bị dịch lọc

– Đảm bảo thiết bị lọc máu và hệ thống nước được khử khuẩn đúng theo quy định

– Đảm bảo các thùng chứa dịch đậm đặc không sử dụng lại để đề phòng sự phát triển của vi khuẩn.

– Thời gian chuẩn bị dụng cụ, vật tư lọc máu được đảm bảo là ngắn nhất có thể

– Thực hiện đúng các quy định vô trùng trong khi chuẩn bị và thực hiện kỹ thuật HD

– Thực hành tốt nhất gồm quy định vệ sinh tay và kỹ thuật vô khuẩn khi thực hiện kỹ thuật đường vào mạch máu