Tên biến chứng: Co giật

BSCKI Nguyễn Thanh Hùng

Khái niệm:

Co giật xảy ra đột ngột, rối loạn cân bằng điện học trong não. Nó có thể dẫn đến các thay đổi hành vi, chuyển động hoặc cảm giác, và ở một mức độ rối loạn ý thức nhất định. Có nhiều loại co giật, với mức độ khác nhau. Hình thái co giật thay đổi do vị trí và chúng bắt đầu như thế nào trong não. Hầu hết co giật thường kéo dài khaongr 30 giây đến 2 phút. Co giật kéo dài trên 5 phút là một cấp cứu khẩn cấp. (Mayo Clinic; Mayo Clinic; www.mayoclinic.org/diseases-conditions/seizure/symptoms-causes/syc-20365711)

Nguyên nhân:

Nguyên nhân liên quan đến lọc máu:

– Suy thận cấp

– Tụt huyết áp

– Mất cân bằng điện giải

– Hội chứng mất thăng bằng

– Lỗi do thành phần dịch lọc

– Lọc mất các thuốc chống co giật

Nguyên nhân liên quan đến người bệnh

– Người bệnh có bệnh gây co giật

– Bệnh não do tăng huyết áp

– Xuất huyết nội sọ (như sau ngã), khối u nội sọ, nhiễm khuẩn thần kinh trung ương và đột quỵ.

– Thuốc (như narcotic)

– Hội chứng cai rượu

– Ngộ độc

– Chuyển hóa:

+ tăng calci máu

+ Tăng natri máu hoặc giảm natri máu (có thể do chức năng máy thận sai)

+ hạ đường máu

– Thiếu oxy thứ phát do:

+ bệnh tim mạch

+ tụt huyết áp nặng

+ Tắc khí

+ Phản ứng dị ứng

Dấu hiệu và triệu chứng

Phụ thuộc vào loại co giật (cục bộ hoặc toàn thân), triệu chứng hay gặp gồm:

– Hoa mắt

– Mất ý thức

– Co giật

Xử lý của điều dưỡng

Thực hiện đồng thời những hành động sau:

– Gọi hỗ trợ

– Đánh giá thời điểm, loại và thời gian co giật

– Dừng lọc máu – trả máu về cho người bệnh nếu an toàn

– Nếu tụt huyết áp hoặc mất nước hoặc hạ đường huyết, xử lý theo phác đồ cấp cứu của đơn vị

– Duy trì đường thở:

+ Thở oxy, nếu có chỉ định

+ Hút đờm rãi

– Bảo vệ bệnh nhân tránh những chấn thương:

+ Đặt bệnh nhân vào vị trí an toàn

+ Bảo vệ đường vào mạch máu không bị tuột.

– Gọi bác sỹ

– Gọi cấp cứu nếu co giật lâu và lặp lại nhiều lần

– Thức hiện y lệnh của bác sỹ:

+ Thuốc (diazepam hoặc lorazepam, và phenyltoin nếu cần)

+ Xử lý rối loạn chuyển hóa, nếu có

+ Lấy máu xét nghiệm điện giải và calci máu.

– Sau cấp cứu:

+ Tiếp tục đảm bảo sự an toàn người bệnh

+ Theo dõi người bệnh cho đến khi bệnh nhan hồi phục ý thức và sự định hướng

+ Thảo luận với bác sỹ về những chú ý cho buổi lọc máu tiếp theo.