XÉT NGHIỆM HUYẾT THANH ĐỊNH KỲ CHO BỆNH NHÂN THẬN NHÂN TẠO VÀ NHÂN VIÊN

US-CDC 2001: Recommendations for Preventing Transmission of Infections Among Chronic Hemodialysis Patients

Người dịch: BSCKI Nguyễn Thanh Hùng – PTTK Hội Lọc máu Việt Nam

3. Xét nghiệm huyết thanh định kỳ

3.1. Bệnh nhân thận nhân tạo mạn

Xét nghiệm định kỳ toàn bộ bệnh nhân thận nhân tạo đối với HBV và HCV, tổng kết kịp thời kết quả, và đảm bảo bệnh nhân được quản lý phù hợp dựa trên kết quả xét nghiệm (xem các khuyến cáo dưới cho từng loại virus). Thông báo kết quả (dương tính hoặc âm tính) đến đơn vị hoặc bệnh viện khác khi chuyển bệnh nhân đi. Định kỳ xét nghiệm HDV và HIV cho mục đích kiểm soát nhiễm khuẩn là không được khuyến cáo.

Tình trạng huyết thanh HBV (HBsAg, anti-HBc tổng, và anti-HBs) của toàn bộ bệnh nhân nên được nhận biết trước khi nhận bệnh nhân vào đơn vị thận nhân tạo. Đối với bệnh nhân chuyển đến từ đơn vị khác, kết quả xét nghiệm nên được tiến hành trước khi bệnh nhân được chuyển đi. Nếu ở thời điểm nhận bệnh nhân mà không biết tình trạng huyết thanh HBV, xét nghiệm nên được hoàn thành trong vòng 7 ngày. Đơn vị thận nhân tạo nên đảm bảo tiến hành xét nghiệm ati-HBs, có thể nồng độ lớn hơn 10 mIU/ml là xác nhận mức độ kháng thể bảo vệ.

Xét nghiệm định kỳ HCV nên bao gồm sử dụng cả EIA để xét nghiệm anti-HCV và bổ sung hoặc xác nhận với một xét nghiệm thêm, độ đặc hiệu cao hơn (Xem hình dưới). Sử dụng RT-PCR cho HCV RNA như một xét nghiệm chính cho sàng lọc định kỳ là không được khuyến cáo bởi ít nhiễm HCV sẽ được xác nhận ở bệnh nhân anti-HCV âm tính.

Tuy nhiên, nếu mức độ ALT bất thường bền bỉ ở bệnh nhân anti-HCV âm tính mà không có nguyên nhân khác, xét nghiệm HCV RNA nên được cân nhắc (để lấy mẫu và xử lý đúng, xem Nhiễm Virus Viêm gan C, Sàng lọc và Chẩn đoán).

(Bạn đọc tham khảo KDOQI 2022: Hướng dẫn Thực hành Lâm sàng Phòng ngừa, Chẩn đoán, Đánh giá, và điều trị Viêm gan C Trong thận nhân tạo để có cập nhật mới nhất)

3.2. Nhân viên thận nhân tạo

Trước đây, xét nghiệm nhiễm HBV được khuyến cáo cho toàn bộ nhân viên ở thời điểm được nhận vào làm việc và cho nhân viên cảm nhiễm ở khoảng cách định kỳ (198); tuy nhiên, xét nghiệm đó không được chú ý lâu dài. Nguy cơ nhiễm HBV ở nhân viên thận nhân tạo không lớn hơn nhân viên y tế khác. Do đó, xét nghiệm định kỳ nhân viên không được khuyến cáo ngoại trừ khi được yêu cầu tài liệu tiêm phòng vaccin. Xét nghiệm định kỳ HDV, HCV, HIV cho nhân viên không được khuyến cáo.