NHỮNG VIRUS LÂY QUA ĐƯỜNG MÁU KHÁC TRONG THẬN NHÂN TẠO (US-CDC 2001)

US-CDC 2001: Recommendations for Preventing Transmission of Infections Among Chronic Hemodialysis Patients

Người dịch: BSCKI Nguyễn Thanh Hùng – PTTK Hội Lọc máu Việt Nam

3. Những virus lây qua đường máu khác

3.1. Nhiễm virus viêm gan D

Viêm gan Delta do virus viêm gan delta gây ra (HDV), một loại virus không hoàn chỉnh mà chỉ gây nhiễm ở những người nhiễm HBV hoạt động. Tỷ lệ lưu hành nhiễm HDV tại Hoa Kỳ thấp, với dưới 1% người có HBsAg dương tính trong cộng đồng chung và từ 10% trở lên ở người HBsAg dương tính khi phơi nhiễm nhiều lần qua da (như người dùng ma túy, người bệnh hemophilia) (158). Những khu vực có tỷ lệ cao trên thế giới gồm Nam Italia, một số nơi tại Châu Phi, Amazon.

Chỉ có một lượng nhỏ về dữ liệu tỷ lệ lưu hành HDV ở bệnh nhân thận nhân tạo mạn, và chỉ một một bệnh nhân truyền máu nhiễm HDV được báo cáo tại Hoa Kỳ (159). Trong trường hợp này, truyền máu diễn ra từ bệnh nhân bị nhiễm HBV và HDV mạn cho một bệnh nhân HBsAg dương tính sau một tai nạn mất máu cấp; cả hai bệnh nhân lọc máu ở cùng một khu vực.

Nhiễm HDV xảy ra ở dạng đồng nhiễm với HBV hoặc siêu nhiễm ở người có nhiễm HBV mạn. Đồng nhiễm thường hồi phục, nhưng siêu nhiễm thường gây nhiễm HDV mạn và bệnh khá nặng. Tỷ lệ tử vong cao có liên quan đến cả hai loại nhiễm trùng. Một xét nghiệm huyết thanh đo kháng thể tổng với HDV (anti-HDV) có sẵn trên thị trường.

3.2. Nhiễm virus suy giảm miễn dịch người (HIV)

Trong những năm 1985-1999, tỷ lệ phần trăm trung tâm thận nhân tạo Hoa Kỳ báo cáo bệnh nhân nhiễm HIV tăng từ 11% lên 39%, và tỷ lệ bệnh nhân thận nhân tạo đã biết nhiễm HIV tăng từ 0.3% lên 1.4% (18) (CDC, dữ liệu không công bố, 2001).

HIV lây truyền qua máu và dịch tiết cơ thể chứa máu. Không có báo cáo lây truyền trực tiếp từ bệnh nhân sang bệnh nhân nào tại các trung tâm thận nhân tạo tại Hoa Kỳ. Tuy nhiên, lây truyền đó đã được báo cáo ở một số quốc gia khác; một trường hợp, HIV lây truyền do sử dụng lại kim AVF và khử khuẩn không đầy đủ thiết bị (160).

Nhiễm HIV thường được chẩn đoán bằng xét nghiệm đo kháng thể HIV, và làm lại bằng một xét nghiệm EIA dương tính xác nhận bởi xét nghiệm Western hoặc loại xét nghiệm khẳng định khác. Điều trị kháng virus cho bệnh nhân thận nhân tạo nhiễm HIV được áp dụng phổ biến và cải thiện tỷ lệ sống trong cộng đồng này. Tuy nhiên, ngộ độc gan liên quan với ức chế protease có thể gây hạn chế sử dụng các thuốc đó, đặc biệt là ở bệnh nhân suy chức năng gan (161).